Các ĐBQH lo ngại việc nhiều tỉnh xin cơ chế đặc thù sẽ dẫn đến sự cát cứ của địa phương, làm suy yếu sự điều hành của Trung ương…

Sáng nay (22-10), Quốc hội đã thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển của các tỉnh, thành phố: Hải Phòng, Nghệ An, Thanh Hóa và Thừa Thiên - Huế.

Lo địa phương cát cứ

Thảo luận tại tổ, ĐB Bùi Hoài Sơn (Đoàn TP Hà Nội) dẫn câu chuyện “loạn 12 sứ quân” xảy ra hơn 1.000 năm trước và cho rằng việc chia quyền, phân quyền cho các địa phương có thể làm suy yếu chính sách quản lý của trung ương.

“Giờ thêm 4 địa phương được cơ chế, chính sách đặc thù thì sau này cũng có thể thêm ra các địa phương khác khác. Đây cũng là vấn đề cần được xem xét” - ĐB Sơn nói. Ông nhấn mạnh việc các địa phương cát cứ sẽ sẽ làm cản trở việc tập trung các nguồn lực để phát triển, xây dựng đất nước.

ĐBQH Vũ Tiến Lộc. Ảnh: TP

Tương tự, ĐB Nguyễn Hữu Chính, Chánh án TAND TP Hà Nội cho rằng chính sách, cơ chế đặc thù thì phải thực sự là đặc thù, nếu chung chung thì sẽ dẫn đến sự so sánh giữa các tỉnh.

“Chẳng hạn như tỉnh Quảng Ninh có biên giới, có biển, có các điều kiện tương tự về địa lý, thiên nhiên giống Hải Phòng nhưng lại không được hưởng cơ chế, chính sách đặc thù sẽ dẫn đến sự so sánh” - ĐB Chính nói và đề nghị cần xem xét cẩn trọng nếu không sẽ dẫn đến phong trào xin cơ chế đặc thù, cát cứ giữa các địa phương.

Ở góc nhìn khác, ĐB Vũ Tiến Lộc (TP Hà Nội) đề nghị không lấy tiêu đề nghị quyết là chính sách đặc thù cho các tỉnh, mà thay bằng thí điểm cơ chế để mở đường cho những cải cách cần thiết trong tương lại.

“Chúng ta muốn đạt mục tiêu thành nước phát triển vào năm 2045 thì phải nỗ lực bằng mọi cách để cải cách, thí điểm các cơ chế để tạo sự bứt phá. Do đó phải có những thử nghiệm về cải cách và làm thí điểm ở một số địa phương. Đã thí điểm không thể làm quá rộng, hoặc quá hẹp. Đây là thí điểm chính sách cho cả quốc gia. Sau này tổng kết, nhân rộng thì địa phương nào có đặc điểm giống như vậy thì được triển khai các cơ chế đó” - ĐB Lộc góp ý.

Chưa có bóng dáng kinh tế biển

Tại phiên thảo luận tổ, các ĐBQH cũng cho rằng cả bốn địa phương: Hải Phòng, Thanh Hóa, Nghệ An và Thừa Thiên - Huế đều là tỉnh có biển, tuy nhiên trong các cơ chế, chính sách đặc thù cho các tỉnh này không thấy bóng dáng kinh tế biển.

ĐBQH Vũ Thị Lưu Mai. Ảnh: TP

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Vũ Thị Lưu Mai cho hay bản chất cơ chế đặc thù là quy định tương thích với từng đặc thù của địa phương, có chính sách tương ứng để phát huy tiềm năng, thế mạnh riêng của từng tỉnh. ĐB Mai băn khoăn, khi dự thảo nghị quyết chỉ đưa ra các cơ chế tương đồng như nhau, không thể hiện riêng đặc thù nào.

"Chẳng hạn như Hải Phòng có cảng biển, Huế có nhiều di sản văn hóa, lịch sử... nhưng dự thảo Nghị quyết không nêu được. Nếu khai thác tiềm năng đó sẽ hợp lý, nhưng dự thảo còn mang bóng dáng chung, mà chưa thể hiện đặc thù riêng cho mỗi tỉnh" - ĐB Mai nói.

ĐB Tạ Đình Thi, Tổng cục trưởng Tổng cục biển và Hải đảo (Bộ TN&MT) cho rằng việc thực hiện cơ chế đặc thù với địa phương trên đã có chủ trương của Bộ Chính trị và căn cứ thực tiễn. Nhưng rõ ràng vẫn còn nhiều băn khoăn như các ĐB đã nêu ý kiến. Đặc biệt là việc phát huy kinh tế biển tại bốn địa phương này.

ĐBQH Tạ Đình Thi. Ảnh: TP

“Hải Phòng có thế mạnh về cảng biển, Huế có thế mạnh phát triển du lịch biển, Thanh Hóa và Nghệ An có thế mạnh về công nghiệp ven biển. Điều này đã được đặt ra trong Nghị quyết của Trung ương về phát triển kinh tế biển” - ĐB Thi nói và cho rằng đề xuất chính sách, cơ chế đặc thù cho bốn địa phương cần làm rõ hơn nội dung này.

Nguồn: https://plo.vn/thoi-su/dbqh-lo-xay-ra-cat-cu-khi-nhieu-tinh-xin-co-che-dac-thu-1023273.html