Kết thúc đợt tham vấn trực tuyến từ ngày 15/10 đến 13/11 với Việt Nam, bà Era Dabla Norris - Trưởng đoàn Điều IV thuộc Vụ châu Á - Thái Bình Dương của IMF - cho biết kinh tế Việt Nam được dự báo tăng trưởng 2,4% trong năm nay, thuộc nhóm cao nhất thế giới, nhờ triển khai các biện pháp quyết liệt để kiềm chế dịch Covid-19.
Theo bà Norris, những chính sách củng cố tài khóa thận trọng trong quá khứ đã tạo điều kiện cho Việt Nam triển khai các biện pháp ứng phó hiệu quả. Cho đến nay, những phản ứng chính sách tài khóa chủ yếu đi theo hướng hỗ trợ cho các doanh nghiệp và hộ gia đình dễ bị tổn thương.
Phục hồi mạnh mẽ
Thêm vào đó, các biện pháp nới lỏng chính sách tiền tệ và giảm căng thẳng tài chính tạm thời của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng giúp giảm áp lực thanh khoản, hạ thấp chi phí nguồn vốn và đảm bảo tín dụng tiếp tục lưu thông.
Bà Norris cho biết nền kinh tế Việt Nam được dự báo phục hồi mạnh mẽ trong năm 2021. Tăng trưởng sẽ đạt mức 6,5% khi hoạt động kinh tế trong nước và quốc tế trở lại bình thường. Trong khi đó, lạm phát có thể sát mức mục tiêu 4%.
Tuy nhiên, theo đại diện IMF, nền kinh tế Việt Nam vẫn sẽ đối mặt nhiều thử thách, ví dụ như khả năng đại dịch bùng phát trở lại và quá trình phục hồi của nền kinh tế toàn cầu chậm chạp, căng thẳng thương mại, căng thẳng trong thị trường lao động và khu vực ngân hàng.
“Với những bất trắc nêu trên, việc linh hoạt điều chỉnh quy mô và cơ cấu hỗ trợ chính sách sẽ trở nên rất quan trọng. Chính sách tài khóa phải đóng vai trò lớn hơn trong tổ hợp chính sách hỗ trợ", vị đại diện IMF nhấn mạnh.
“Trong năm nay, thâm hụt tài khóa dự báo sẽ nới rộng do thu ngân sách giảm, chi hỗ trợ bằng tiền và chi đầu tư đều tăng. Hỗ trợ tài khóa nên tiếp tục duy trì trong năm 2021 với ưu tiên cho việc cải thiện hiệu quả công tác triển khai. Trong trung hạn, cần tập trung vào huy động nguồn thu cho các dự án hạ tầng xanh và hiệu quả, tăng cường hệ thống an sinh xã hội và đảm bảo bền vững nợ công", bà nói thêm.
Theo bà, chính sách tiền tệ nên tiếp tục mang tính hỗ trợ trong ngắn hạn. Một cơ chế tỉ giá linh hoạt hơn về cả hai phía trong khuôn khổ hiện nay sẽ giảm bớt nhu cầu tích lũy các đệm dự trữ và tạo thuận lợi cho việc điều chỉnh khi môi trường bên ngoài trở nên khó khăn hơn.
"Đoàn hoan nghênh cam kết của các cơ quan chức năng trong việc từng bước chuyển sang khuôn khổ điều hành chính sách tiền tệ hiện đại hơn", vị trưởng phái đoàn bình luận.
Đề phòng bất trắc
“NHNN đã cân bằng hợp lý giữa hỗ trợ phục hồi nền kinh tế và đảm bảo khả năng chống chịu của hệ thống ngân hàng. Việc giám sát chặt chẽ rủi ro hệ thống ngân hàng là một yêu cầu thiết yếu khi đệm vốn của ngân hàng vẫn còn thấp hơn các nước ngang hàng trong khu vực và triển vọng kinh tế vẫn còn nhiều bất trắc", bà Norris nói thêm.
Theo đó, các quy định về phân loại khoản vay và ghi nhận nợ xấu nên dần được quay trở lại áp dụng như bình thường để hỗ trợ sự minh bạch của bảng cân đối kế toán và niềm tin vào hệ thống ngân hàng.
Ngoài ra, Việt Nam cần củng cố hơn nữa tình hình vốn của các ngân hàng và phát triển thị trường vốn để nâng cao sức chống chịu về tài chính, thúc đẩy huy động vốn dài hạn.
Ngoài ra, những cải cách nhằm giảm thiểu tình trạng nhị nguyên giữa khu vực kinh tế trong nước và đầu tư nước ngoài của nền kinh tế và nâng cao năng suất có ý nghĩa rất quan trọng để hỗ trợ cho tăng trưởng mạnh mẽ và bao trùm. "Chúng tôi hoan nghênh các nỗ lực không ngừng nhằm cải thiện môi trường kinh doanh", đại diện IMF khẳng định.
Theo bà Norris, nên ưu tiên cho việc giảm gánh nặng tuân thủ đối với các doanh nghiệp tư nhân trong nước, cải thiện tiếp cận đất đai và nguồn lực tài chính, đặc biệt là cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, và giảm bớt tham nhũng.
"Việc thiết lập một cơ chế phá sản riêng kịp thời và nhanh gọn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ giúp khơi thông được nguồn vốn và hạn chế những trường hợp thanh lý phá sản không cần thiết", bà Norris nói.
"Ngoài ra, cần giảm sự mất cân đối giữa cung và cầu kỹ năng lao động, tăng cường tiếp cận công nghệ và nguồn vốn con người cũng sẽ giúp thúc đẩy năng suất lao động", đại diện IMF nhấn mạnh.