90% bệnh nhân Whitmore có biểu hiện nhiễm khuẩn huyết và viêm phổi, một nửa có nguy cơ biến chứng sốc nhiễm khuẩn và tử vong.

(Ảnh minh họa)

Whitmore dễ bị chẩn đoán nhầm sang bệnh lý khác

Whitmore không phải là bệnh mới, không lây từ người sang người, khó tạo thành dịch. Bệnh chủ yếu do vi khuẩn trong bùn đất, nước không sạch, xâm nhập vào cơ thể qua da trầy xước. Vi khuẩn từ vết xước đi vào máu, gây nhiễm trùng máu hay áp-xe hoại tử nhiều cơ quan, trong đó có da và vùng da bị bệnh gây loét hoại tử.

Bệnh không dễ mắc nếu người dân giữ gìn vệ sinh cá nhân, môi trường sạch sẽ. Những người có bệnh nền (đái tháo đường, gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễn dịch...) có nguy cơ cao mắc bệnh.

PGS, TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới Bệnh viện Bạch Mai, cho hay bệnh có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, bao gồm: Sốt, với các kiểu như sốt cơn hoặc sốt kèm theo lạnh run, sốt kéo dài, suy hô hấp, loét da, viêm đường tiết niệu, viêm phổi, áp-xe ở gan, lách, nhiễm trùng huyết, suy đa phủ tạng...

PGS, TS Bùi Vũ Huy, cố vấn Khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết, ở trẻ em, bệnh thường có triệu chứng sốt cao, nhiễm trùng, nhiễm độc và biểu hiện sưng tuyến mang tai thường gặp hơn các triệu chứng khác. Ở người lớn, bệnh cảnh phổ biến nhất là viêm phổi, sau đó tới viêm da, nhiễm trùng tiết niệu, nhiễm trùng huyết...

Vi khuẩn gây bệnh Whitmore có độc tính cao hơn một số vi khuẩn khác. Bệnh thường gặp ở người có miễn dịch suy giảm, đang mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường, gan, thận nên diễn biến bệnh thường phức tạp, nặng nề hơn, có thể gây tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kháng sinh phù hợp...

Bệnh Whitmore khó chẩn đoán, hay nhầm sang viêm phổi, lao phổi, áp-xe cơ, nhiễm trùng huyết do các vi khuẩn khác như tụ cầu, liên cầu…

Theo bác sĩ Đỗ Duy Cường, bản chất của vi khuẩn này không gây ra dịch bệnh mà nó gây ra các ca bệnh tản phát nhưng dẫn tới những bệnh cảnh lâm sàng rất nặng nề. Thí dụ như nhiễm trùng huyết, tổn thương tại chỗ và đặc biệt là tổn thương vào phổi (virus này gây ra tổn thương ở phổi giống như là tụ cầu của bệnh lao) nên làm cho các bác sĩ dễ nhầm lẫn về chẩn đoán.

Chẩn đoán đúng, việc điều trị cũng gặp nhiều khó khăn

Theo báo cáo của Bệnh viện Nhi Trung ương và của hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm đã ghi nhận một số trường hợp mắc bệnh Whitmore.

Điều kiện vệ sinh môi trường bị ô nhiễm sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi, phát triển, nên có thể tiếp tục ghi nhận thêm các trường hợp mắc bệnh Whitmore.

GS, TS Nguyễn Văn Kính, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, bệnh Whitmore không lây từ người sang người, những ca bệnh này vẫn thường xuyên có mặt và không gây ra dịch.

Thời gian gần đây, việc phát hiện ca bệnh tốt hơn trước nhưng việc chẩn đoán bệnh lý này tại nhiều tuyến y tế cơ sở còn hạn chế.

Các chuyên gia truyền nhiễm cho biết, điều quan trọng nhất là bác sĩ điều trị khi phát hiện bệnh nhân có những biểu hiện của bệnh Whitmore phải nghĩ đến bệnh để làm xét nghiệm, điều trị đúng kháng sinh. Chẩn đoán xác định bằng nuôi cấy máu và các dịch ổ áp-xe xác định vi khuẩn Whitmore.

Tuy nhiên, ngay cả khi bệnh nhân được khẳng định chẩn đoán, việc điều trị cũng rất khó khăn. Bệnh nhân phải dùng kháng sinh tấn công liều cao đường tĩnh mạch, kéo dài liên tục trong ít nhất 2 tuần, sau đó dùng kháng sinh duy trì khoảng từ 3-6 tháng.

Bệnh Whitmore nếu người khỏe mạnh không may mắc phải, được phát hiện điều trị hợp lý sẽ điều trị khỏi, không để lại di chứng. Nhưng nếu bệnh rơi vào những người già, yếu, miễn dịch suy giảm, đang mắc các bệnh mạn tính thì sẽ có nhiều nguy cơ hơn, diễn tiến phức tạp hơn, khó chữa hơn.

Nếu không được điều trị đúng liều, đúng phác đồ và theo dõi sát sao, bệnh dễ tái phát, sức khỏe suy kiệt dần và nguy cơ tử vong.

Việc theo dõi điều trị bệnh phải kéo dài và tốn kém nên không ít bệnh nhân đã bỏ cuộc. Đây cũng là một trong là những nguyên nhân dẫn đến thất bại trong điều trị và tỷ lệ tử vong do bệnh Whitmore còn cao, khoảng 40-60%.

Theo khuyến cáo của bác sĩ, Whitmore là bệnh chưa có vaccine phòng ngừa. Do vậy, để phòng bệnh, người dân nên giữ gìn vệ sinh thân thể, chăm sóc sức khỏe. Nếu cơ thể bị trầy xước, cần xử lý cẩn thận vết thương. Nếu có biểu hiện bất thường nên đi khám sớm tại các cơ sở y tế.

Bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động phòng bệnh Whitmore như sau:

1) Bảo đảm vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước và sau khi chế biến thức ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi đi làm ruộng, trước khi ăn.

2) Thực hiện ăn chín, uống nước đun sôi để nguội, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm; không giết mổ, ăn thịt động vật, gia súc, gia cầm bị ốm chết.

3) Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, đặc biệt tại những nơi bị ô nhiễm nặng. Không tắm gội, bơi, ngụp lặn ở các ao, hồ, sông tại/ gần nơi bị ô nhiễm.

4) Sử dụng đồ bảo hộ lao động (giày, ủng, găng tay…) đối với những người thường xuyên làm việc ngoài trời, tiếp xúc với đất và nước bẩn.

5) Khi có vết thương hở, vết loét hoặc vết bỏng cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước có khả năng bị ô nhiễm. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc thì sử dụng băng chống thấm và cần được rửa sạch bảo đảm vệ sinh.

6) Những người có bệnh nền như tiểu đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễn dịch … cần được chăm sóc, bảo vệ các tổn thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.

7) Khi nghi ngờ nhiễm bệnh cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện và điều trị kịp thời.

Nguồn: nhandan.vn