Xét nghiệm ADN huyết thống là phương pháp khoa học hiện đại có độ chính xác cao. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm hoi, kết quả xét nghiệm có thể sai lệch. Vậy khi nào xét nghiệm huyết thống cho kết quả sai?

Xét nghiệm huyết thống có khi nào cho kết quả sai không?

Xét nghiệm huyết thống, hay xét nghiệm ADN xác định huyết thống là một phương pháp khoa học hiện đại dùng để xác định mối quan hệ sinh học giữa các cá nhân. Phương pháp này thường được sử dụng trong các trường hợp xác định cha con, anh chị em ruột và các quan hệ huyết thống khác. 

>>>Xem thêm: Xét nghiệm huyết thống cha con

Giống như bất kỳ xét nghiệm khoa học nào, xét nghiệm ADN cũng có thể có sai sót. Tuy nhiên trên thực tế, tỷ lệ sai sót của xét nghiệm ADN huyết thống rất thấp, chỉ khoảng 0,01%.

Nguyên nhân dẫn tới sai sót của kết quả xét nghiệm ADN huyết thống

Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn tới sai sót của kết quả xét nghiệm huyết thống. Trong đó, những nguyên nhân phổ biến có thể kể đến bao gồm:

Sai sót trong quá trình thu thập mẫu

Quá trình thu thập mẫu là bước đầu tiên và cũng là một trong những bước quan trọng nhất trong xét nghiệm ADN. Một số sai sót phổ biến trong quá trình này bao gồm:

+ Lấy mẫu không đúng quy trình: Việc lấy mẫu không đúng cách, nhiễm bẩn bởi DNA của người khác hoặc không đảm bảo vệ sinh có thể ảnh hưởng đến chất lượng mẫu và dẫn đến kết quả sai.

+ Ghi chép thông tin sai sót: Sai sót trong việc ghi chép thông tin cá nhân của người tham gia xét nghiệm có thể dẫn đến việc đánh tráo mẫu hoặc kết quả không chính xác.

Sai sót trong quá trình xét nghiệm

Dù phòng thí nghiệm có áp dụng các quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt, nhưng lỗi kỹ thuật vẫn có thể xảy ra. Những lỗi này bao gồm:

+ Sai sót trong thao tác kỹ thuật: Lỗi trong quá trình xử lý mẫu, phân tích dữ liệu hoặc sai sót do máy móc có thể dẫn đến kết quả không chính xác.

+ Ô nhiễm mẫu: Ô nhiễm bởi DNA từ các mẫu khác trong phòng thí nghiệm cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

+ Lỗi trong việc giải thích dữ liệu: Việc giải thích dữ liệu sai sót do thiếu kinh nghiệm hoặc chuyên môn có thể dẫn đến kết luận không chính xác về mối quan hệ huyết thống.

Các yếu tố di truyền

Một số trường hợp di truyền hiếm gặp có thể khiến kết quả xét nghiệm ADN khó diễn giải và dẫn đến kết quả sai, bao gồm:

+ Di truyền chimera: Đây là trường hợp một cá nhân mang hai bộ gen khác nhau do sự hợp nhất của hai phôi thai trong giai đoạn phát triển sớm. Trong trường hợp này, xét nghiệm ADN có thể cho kết quả không chính xác về mối quan hệ cha mẹ - con cái.

+ Di truyền lặn tính trạng: Một số tính trạng di truyền lặn có thể khiến kết quả xét nghiệm ADN không chính xác. Ví dụ, một người đàn ông có thể có kiểu gen mang gen lặn cho nhóm máu A nhưng lại không biểu hiện ra nhóm máu A. Do đó, xét nghiệm ADN có thể cho kết quả sai nếu chỉ xét nghiệm nhóm máu.

Mẫu không đảm bảo chất lượng

Chất lượng của mẫu ADN là yếu tố then chốt quyết định độ chính xác của kết quả xét nghiệm. Một số vấn đề liên quan đến chất lượng mẫu bao gồm:

+ Mẫu quá nhỏ: Nếu lượng ADN trong mẫu không đủ, việc phân tích có thể gặp khó khăn và kết quả có thể không chính xác.

+ Mẫu bị phân hủy: ADN trong mẫu có thể bị phân hủy do điều kiện bảo quản không tốt hoặc do thời gian lưu trữ quá dài.

Gian lận

Mặc dù rất hiếm gặp, nhưng cũng có thể xảy ra trường hợp gian lận trong xét nghiệm ADN huyết thống, ví dụ như đánh tráo mẫu hoặc cố ý thao túng kết quả để phục vụ mục đích nào đó.

>>>Xem thêm: Độ chính xác của các phương pháp xét nghiệm huyết thống thai nhi

Hạn chế sai sót trong kết quả xét nghiệm huyết thống bằng cách nào?

Để có được kết quả xét nghiệm huyết thống với độ chính xác cao nhất thì việc hạn chế những yếu tố khiến kết quả sai lệch là điều vô cùng quan trọng. Trong số đó, các biện pháp được các chuyên gia y tế đề cập tới nhiều nhất có thể kể đến như:

Chọn phòng xét nghiệm uy tín

Khi có nhu cầu xét nghiệm ADN, quý khách hàng nên chọn phòng xét nghiệm, trung tâm xét nghiệm uy tín, có đầy đủ giấy phép hoạt động. Ngoài ra, khách hàng nên ưu tiên những phòng thí nghiệm có nhiều năm kinh nghiệm và đội ngũ chuyên gia có trình độ cao trong lĩnh vực xét nghiệm ADN. Kinh nghiệm và chuyên môn của nhân viên sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ sai sót trong quá trình phân tích mẫu.

Tuân thủ quy trình thu thập mẫu

Quá trình thu thập mẫu là một trong những bước quan trọng nhất để đảm bảo độ chính xác của kết quả xét nghiệm huyết thống. Để tránh sai sót, quá trình thu thập mẫu cần đảm bảo tuân thủ các bước một cách nghiêm ngặt. 

Cụ thể, dụng cụ thu thập mẫu phải được vô trùng hoàn toàn để đảm bảo mẫu không bị nhiễm bẩn bởi ADN từ các nguồn khác. Người thu mẫu/vận chuyển mẫu cần hiểu rõ cách làm, các bước tiến hành. Ngoài ra, điều kiện lưu trữ và vận chuyển mẫu cũng rất quan trọng. Mẫu nên được bảo quản ở điều kiện khuyến nghị và vận chuyển đến phòng thí nghiệm càng sớm càng tốt để tránh phân hủy hoặc hư hỏng.

Kiểm tra chất lượng mẫu 

Chất lượng của mẫu ADN đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác. Mẫu cần chứa đủ lượng ADN cần thiết cho quá trình phân tích. Nếu mẫu quá nhỏ hoặc bị phân hủy, kết quả có thể không chính xác. Do đó, trước khi tiến hành phân tích, phòng thí nghiệm nên kiểm tra chất lượng mẫu để đảm bảo mẫu đạt yêu cầu. Nếu mẫu không đủ chất lượng, việc yêu cầu lấy mẫu lại là cần thiết để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác.

Quy trình xét nghiệm nghiêm ngặt

Trong quá trình xét nghiệm, phòng thí nghiệm cần áp dụng các bước kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt. Thiết bị phân tích nên được kiểm tra và hiệu chuẩn thường xuyên để đảm bảo hoạt động chính xác. Ngoài ra, việc xét nghiệm trên nhiều mẫu hoặc lặp lại xét nghiệm là cách hiệu quả để xác nhận kết quả. 

Cùng với đó, đội ngũ nhân viên thực hiện xét nghiệm có trình độ và kinh nghiệm cần thiết cũng là yếu tố quan trọng để giảm thiểu nguy cơ sai sót.

Xác minh kết quả

Khi có bất kỳ nghi ngờ nào về kết quả xét nghiệm, việc kiểm tra chéo là cần thiết. Người dùng có thể yêu cầu xét nghiệm lại tại cùng một phòng thí nghiệm hoặc một phòng thí nghiệm khác để so sánh kết quả. Ngoài ra, trong một số trường hợp, sử dụng thêm các phương pháp xác minh khác cũng là cách để đảm bảo độ chính xác của kết quả. Đây là việc làm đặc biệt quan trọng trong những trường hợp pháp lý hoặc khi kết quả xét nghiệm có tác động lớn đến các quyết định cá nhân.

Phòng ngừa gian lận

Để đảm bảo tính xác thực và đáng tin cậy của mẫu xét nghiệm, việc phòng ngừa gian lận là rất quan trọng. Sử dụng hệ thống nhận dạng và mã hóa mẫu giúp tránh nhầm lẫn hoặc giả mạo mẫu. Trong những trường hợp đặc biệt, có thể yêu cầu sự giám sát của bên thứ ba, chẳng hạn như nhân viên y tế trong quá trình thu thập mẫu. Điều này giúp đảm bảo rằng mẫu được thu thập đúng cách và không bị can thiệp hoặc thay đổi.

Xét nghiệm huyết thống chính xác, an toàn - Đến ngay GeneViet 

Được thành lập từ năm 2014, GeneViet tự hào là một trong những trung tâm xét nghiệm huyết thống được cấp phép, uy tín và chuyên nghiệp. Mỗi năm, trung tâm tiến hành hàng ngàn xét nghiệm ADN huyết thống với độ chính xác luôn đạt từ 99,99% và không có bất kỳ sai sót nghiêm trọng nào xảy ra. 

Bên cạnh đó, GeneViet cũng đã đưa vào sử dụng công nghệ phân tích ADN tiên tiến nhất hiện nay, đảm bảo kết quả xét nghiệm có độ chính xác gần như tuyệt đối. Các mẫu xét nghiệm được xử lý và phân tích bởi đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, giúp khách hàng yên tâm về tính chính xác của kết quả.

Nếu quý khách hàng cần tư vấn thêm và đặt lịch tiến hành xét nghiệm huyết thống, hãy liên hệ ngay với GeneViet theo địa chỉ: 

GeneViet - Vì sức khỏe người Việt

Hotline 24/7: 0569.375.375

Email: info@geneviet.vn

Website: https://geneviet.vn/ 

Địa chỉ: Tòa B1, Đại học Bách Khoa, Hai Bà Trưng, Hà Nội