Với hàng loạt câu hỏi về khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, kinh doanh, tài chính,.. đang còn bỏ ngỏ ở Việt Nam. Trong khi nhiều nhà khởi nghiệp đang chờ các văn bản luật được ban hành thì việc xem xét xây dựng khung pháp lý cho cơ chế sandbox giúp các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo có môi trường để thử nghiệm, còn cơ quản lý sẽ dễ dàng giám sát và bớt thời gian nghiên cứu thực nghiệm đưa ra các luật mới là điều vô cùng quan trọng.

Sandbox là khung thể chế thí điểm, cho phép một số ít doanh nghiệp thử nghiệm các công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới trong môi trường thực tiễn nhưng có phạm vi và thời gian xác định, dưới sự giám sát của các nhà quản lý và có các phương án dự phòng rủi ro phù hợp để ngăn hậu quả của sự thất bại mà không ảnh hưởng lớn đến hệ thống tài chính quốc gia. 

Sandbox là khung thể chế thí điểm, cho phép một số ít doanh nghiệp thử nghiệm các công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới

Sandbox cũng là một cấu thành quan trọng, bổ sung cách tiếp cận thị trường cho các nhà tạo lập chính sách nhằm xử lý vấn đề đổi mới. Về hình thức, tính minh bạch, đối thoại cởi mở giữa cơ quan điều chỉnh và các doanh nghiệp sáng tạo được coi là yếu tố chủ chốt của khung pháp lý thử nghiệm và có ý nghĩa quan trọng trong việc điều chỉnh đón đầu, góp phần đưa doanh nghiệp công nghệ tiến triển mạnh và đúng hướng.

Trong Hội thảo Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và những vấn đề pháp lý đặt ra cho việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật của Việt Nam, diễn ra ở Hà Nội ngày 24/6/2019 vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng sự chậm trễ trong việc xây dựng môi trường chính sách, pháp luật phù hợp để huy động nguồn lực trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đôi khi là rào cản, làm nhụt nhuệ khí đổi mới sáng tạo, làm nản tâm huyết cống hiến trí tuệ của lực lượng doanh nghiệp công nghệ, khiến chúng ta không thể đột phá mà còn tụt lại phía sau.

Hội thảo Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và những vấn đề pháp lý đặt ra cho việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật của Việt Nam, diễn ra ở Hà Nội ngày 24/6/2019 

"Một điều quan trọng là tư duy làm chính sách, pháp luật trong cách mạng công nghiệp 4.0. Xử lý các vấn đề mới cần những giải pháp vượt ra ngoài tư duy truyền thống. Muốn thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bản thân chính sách, cơ chế cũng phải thoáng, mở và sáng tạo. Cần ủng hộ về nguyên tắc việc triển khai các mô hình kinh doanh mới. Không vì lý do không quản lý được về công nghệ mà cản trở việc ứng dụng công nghệ mới mà phải kịp thời nâng cao năng lực quản lý, theo kịp với những biến chuyển rất nhanh của tình hình mới", Thủ tướng nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Hưng, Tổng Giám đốc Ngân hàng Tiên Phong, cũng bày tỏ quan điểm cho rằng mô hình môi trường thử nghiệm sandbox có ảnh hưởng phức tạp và tiềm ẩn rủi ro phá vỡ quy định hiện hành của Nhà nước. Do đó, cơ quan quản lý cần giới hạn phạm vi và thời gian triển khai công nghệ trong sandbox, áp dụng biện pháp nhằm hạn chế ảnh hưởng của ứng dụng công nghệ trong trường hợp xảy ra lỗi. Đặc biệt, để đảm bảo an toàn an ninh tiền tệ, tài chính, cơ quan quản lý cần đề ra tiêu chí lựa chọn các tổ chức tín dụng, công ty tài chính và ứng dụng công nghệ được phép tham gia sandbox.

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư với những công nghệ như trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật, dữ liệu lớn, điện toán đám mây... đang tác động trực tiếp đến kinh tế, xã hội tại Việt Nam, trong khi những khái niệm như tài sản ảo, tiền điện tử, taxi công nghệ... cũng dần trở nên phổ biến. Do đó yêu cầu các bộ, ngành tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa mô hình kinh doanh mới và kinh tế truyền thống, sửa đổi, hoàn thiện và bổ sung quy định về trách nhiệm của các bên trong mô hình kinh doanh mới, trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước đối với hoạt động của mô hình này. 

Singapore hiện nay đang tạo cảm hứng cho rất nhiều quốc gia trên thế giới học tập và làm theo môi trường sandbox của họ. Nhằm trở thành trung tâm fintech của thế giới, Singapore đã tháo gỡ các rào cản cho doanh nghiệp fintech vào tạo ra thuật ngữ "khung điều chỉnh thử nghiệm" (regulatory sandbox). Thái Lan và Hong Kong cũng đang học hỏi Singapore để tạo ra những "sandbox" phù hợp với đặc thù quốc gia và tình hình kinh tế. Sắp tới, Việt Nam hứa hẹn sẽ là cái tên tiếp theo đi theo hướng làm này, giúp mở ra nhiều cơ hội phát triển mới.

Ứng dụng Mofin đã đủ điều kiện tham gia Sandbox

Bằng việc mua lại ứng dụng Mofin vào đầu tháng 5 vừa qua, Công ty Cổ phần tài chính công nghệ Netfin đã giúp ứng dụng này có đủ điều kiện tham gia cơ chế Sandbox. Hy vọng với những chính sách cởi mở hơn, nhiều đơn vị sẽ có thể đủ điều kiện tham gia sân chơi đầy tiềm năng này.