Nghề trồng trầu tại Vị Thủy đã được công nhận là làng nghề truyền thống.
Về ấp 5, xã Vị Thủy, huyện Vị Thủy - nơi có diện tích trồng trầu lớn nhất của tỉnh Hậu Giang những ngày này, dễ dàng bắt gặp hình ảnh những phụ nữ đang hái lá trầu phía trước, sau và bên hông nhà. Bên trong nhà cũng có nhiều phụ nữ bận rộn với công việc xếp lá trầu lại thành từng ốp để sớm giao cho thương lái.
Bà Phan Thị Sáng, hộ có hơn 1.500 nọc trầu ở ấp 5, cho biết: “Thông thường, khoảng mùng 10 tháng chạp là bà con nơi đây sẽ chia ra hái lá trầu giao cho thương lái đem đi tiêu thụ. Và sôi động nhất của vụ trầu Tết từ ngày 24-28 Tết. Đợt trầu Tết năm nay, gia đình tôi thu hoạch được khoảng 2.000 ốp lá trầu (một ốp 40 lá trầu), thu về hàng chục triệu đồng”.
Theo những người trồng trầu tại Vị Thủy, giá bán trầu mùa Tết năm nay cao gấp đôi so với ngày thường và cùng kỳ. Hiện thương lái thu mua lá trầu vàng 6.000 đồng/ốp, lá trầu xanh 9.000 đồng/ốp. Theo lý giải của bà Sáng, năm nay do bị ảnh hưởng của triều cường gây ngập và làm chết số lượng lớn vườn trầu của bà con. Sau khi nước rút, người dân tiến hành gầy dựng lại nhưng do dây trầu còn nhỏ nên số lượng lá trầu cung ứng cho thị trường Tết năm nay giảm đáng kể so với cùng kỳ. Chỉ riêng một số vườn có liếp cao không bị ngập nước thì số lượng lá thu hoạch được nhiều hơn vì dây trầu trưởng thành.
Ông Nguyễn Văn Đời, ở ấp 5, cho biết năm nay giá trầu đang ở mức cao nhưng vì vườn trầu của gia đình mới trồng lại không lâu nên dây còn nhỏ, số lượng lá ít. Mặc dù có 2.000 nọc trầu nhưng gia đình ông Đời chỉ thu hoạch được khoảng 200 ốp trầu/lần, trong khi đó, với trầu lâu năm, ông có thể thu hoạch gần 3.000 ốp/lần. “Với giá trầu hiện tại, sau khi trừ chi phí, người trồng trầu có thể lời hơn 10 triệu đồng/1.000 ốp trầu. Do nguồn cung năm nay giảm mạnh nên nhiều khả năng giá trầu tiếp tục tăng trong thời gian tới” - ông Đời nói.
Hiện tại, toàn xã Vị Thủy có khoảng 37ha trầu, với 154 hộ dân, trong đó nơi trồng trầu nhiều nhất là ở ấp 5 (chiếm hơn phân nửa diện tích của toàn xã), còn lại được trồng rải rác ở ấp 6, ấp 7 và ấp 8. Ông Nguyễn Văn Kính, Phó Chủ tịch UBND xã Vị Thủy, cho biết: Hiện lá trầu được thương lái địa phương thu mua đưa đi tiêu thụ nhiều nhất ở Campuchia, Đài Loan và một số tỉnh, thành vùng ĐBSCL. Ngoài tạo nguồn thu nhập cho người dân gắn bó với nghề, trồng trầu còn giải quyết công ăn việc làm cho nhiều lao động nhàn rỗi ở nông thôn, với nguồn thu nhập 100.000 đồng/lao động/ngày từ việc hái và xếp lá trầu.
Mặt khác, theo ông Nguyễn Văn Kính, để tạo liên kết trong sản xuất và được hưởng những chính sách hỗ trợ của Nhà nước, địa phương đã thành lập Hợp tác xã Trầu Vàg ở ấp 5, với 23 thành viên, diện tích 5ha. Ngoài ra, UBND tỉnh Hậu Giang đã công nhận nghề truyền thống trồng trầu cho người dân địa phương. Từ đó nâng cao tổ chức sản xuất, mở ra cơ hội để những người trồng trầu liên kết, tìm đầu ra ổn định cho cây trầu. Đây còn là cơ sở bước đầu để làng trầu phát triển thành điểm du lịch nông nghiệp, thu hút du khách, góp phần giữ gìn nghề trồng trầu truyền thống đã tồn tại hàng chục năm qua.
